Kelime Müzesi, czyli Muzeum Słów w Ankarze
Muzeum Słów w Ankarze zostało otwarte 26 września 2022 r. To właśnie tego dnia obchodzone jest w Turcji Święto Języka Tureckiego (Türk Dil Bayramı), którego celem jest zachęcenie do prowadzenia badań, ochrona i rozwój języka tureckiego.
Makieta znajdująca się w muzeum przedstawia wygląd zewnętrzny budynku muzeum.
Krótka historia powstania muzeum
Założycielką muzeum była pisarka Şermin Yaşar, autorka książek dla dzieci i dorosłych. Celem, który jej przyświecał podczas tworzenia tego miejsca, była chęć zapoznania dzieci i młodzieży z pięknem oraz bogactwem języka tureckiego. Początkowo Şermin Yaşar chciała zrealizować swój pomysł w postaci książki lub filmu, jednak ostatecznie zdecydowała o założeniu muzeum.
W 2021 r. Şermin Yaşar przebywając w ogrodzie Muzeum Cywilizacji Anatolijskich dowiedziała się, że stojący naprzeciwko budynek jest na sprzedaż. Obiekt, który w przeszłości pełnił funkcję spichlerza oraz magazynu moheru został odrestaurowany i przekształcony w muzeum.
Zawartość muzeum
Muzeum oferuje odwiedzającym możliwość poznania wyjątkowego bogactwa tureckiego słownictwa poprzez oryginalne wystawy i instalacje, w których słowa łączą się ze sztuką. Historia i ewolucja języka są przedstawione za pomocą różnych metod. Wykorzystano m.in. animacje oraz interaktywne wyświetlacze.
Muzeum koncentruje się również na społecznych i kulturowych aspektach języka, podkreślając, w jaki sposób różne języki i dialekty są kształtowane i jaki mają wpływ na tożsamość kulturową.
W muzeum prezentowane są m.in. alfabety używane przez Turków na przestrzeni dziejów, idiomy, które przetrwały do dziś, stare słowa, sposób w jaki się zmieniły i znaczenia w jakich są dziś używane, a także różne narzędzia i przedmioty używane w przeszłości.
Uwagę przyciąga szklany, mosiężny żyrandol z tureckimi, ujgurskimi, orchońskimi i arabskimi literami, znajdujący się nad schodami łączącymi parter i pierwsze piętro muzeum. Ponadto jednym z najbardziej zadziwiających dzieł jest trójwymiarowa cyfrowa rzeźba Kemala Atatürka, wykonana z jego zdjęć przez irańskiego artystę.
Wśród wielu eksponatów można podziwiać nagrodę za opowiadanie im. Saita Faika (Sait Faik Hikaye Armağanı), którą Şermin Yaşar otrzymała w 2021 r. za opowiadania spisane w książce pt. „Szalone Pole” (Deli Tarla). Nagroda jest otoczona papierowymi statkami, na których znajdują się tytuły opowiadań Saita Faika, a poniżej został umieszczony fragment jego wiersza.
Zdjęcie ukazuje jeden z wielu ciekawych sposobów na przedstawienie tureckiego przysłowia wraz z jego znaczeniem.
Dosłowne znaczenie przysłowia widniejącego na oparciu krzesła:
Czy ptak (tu) wyląduje?
Pod namalowanym pawiem umieszczono znaczenie w jakim jest ono używane:
Czy to, co (on/ona) zrobi, stanie się nadzwyczajnym dziełem sztuki?
Opis eksponatu:
Skarbnica słów
Jednym z najważniejszych dziedzictw pozostałych po naszych przodkach jest słownictwo. Otwórz swoją skrzynię jak skrzynię ze skarbami. Zobacz jakie klejnoty są w środku.
W muzeum znajduje się faksymile słownika Mahmuda z Kaszgaru Divânu Lugâti’t-Türk. Jest to najstarszy znany słownik języka tureckiego.
Uwagę przykuwa zegar, który zamiast liczb, wskazuje czas za pomocą słów powszechnie używanych w Anatolii. To kolejny okaz zadziwiający, ale również uświadamiający jak duże jest bogactwo języka tureckiego.
Opis eksponatu:
Kiedy mówisz „szczotka/pędzel” (tur. fırça) w moich myślach może się pojawić którakolwiek z nich. Jeśli chcesz być lepiej zrozumiany, proszę, używaj więcej słów.
W muzeum znajduje się instalacja zbudowana z wielu małych, okrągłych elementów. Na każdym z nich znajduje się słowo tureckie zapisane w poprawny i niepoprawny sposób. Są to wyrazy, które najczęściej bywają używane błędnie przez społeczeństwo tureckie. Patrząc na instalację z daleka, można odczytać: o öyle değil böyle, co znaczy: to nie tak, to tak.
To tylko kilka przykładów tego, co Muzeum Słów w Ankarze oferuje odwiedzającym. Mimo że muzeum wydaje się niewielkie, to ilość znajdujących się w nim eksponatów oraz informacje o nich, mogą zapewnić pasjonatom języka tureckiego długi pobyt w tym miejscu. Warto jednak podkreślić, że i osoby nieznające tego języka, dzięki różnorodności eksponatów, nie będą się nudzić.
Wszystkie zdjęcia pochodzą od autorki.
Bibliografia:
https://www.aa.com.tr/tr/kultur/turkiyenin-ilk-kelime-muzesi-ziyaretcilerini-bekliyor/2695301